Oświadczenie ICOM dotyczące rosyjskiej inwazji na Ukrainę

Fot. icom.museum

Od 24 lutego 2022 r. siły zbrojne Federacji Rosyjskiej dokonują inwazji na Ukrainę. Międzynarodowa Rada Muzeów (ICOM) zdecydowanie potępia to naruszenie integralności terytorialnej i suwerenności Ukrainy. ICOM jest szczególnie zaniepokojony ryzykiem, na jakie narażeni są muzealnicy, a także zagrożeniami dla dziedzictwa kulturowego z powodu tego konfliktu zbrojnego. ICOM oczekuje, że oba kraje, jako Państwa-Strony Konwencji Haskiej z 1954 r. o ochronie dóbr kultury na wypadek konfliktu zbrojnego i jej Pierwszego Protokołu, będą przestrzegać swoich międzynarodowych zobowiązań prawnych w zakresie ochrony dziedzictwa.

Konflikt ten jest już głęboko niepokojący i może spowodować niemożliwą do zaakceptowania utratę życia, dlatego ICOM wzywa do szybkiego zawieszenia broni, natychmiastowej mediacji między walczącymi stronami oraz skoordynowanych wysiłków w celu zapewnienia bezpieczeństwa muzealiów i ochrony dziedzictwa kulturowego. W czasach konfliktu i niepewności, takich jak te, ICOM musi również wyrazić swoje głębokie zaniepokojenie konsekwencjami, jakie ta niepewność będzie miała dla bezpieczeństwa i ochrony członków ICOM, personelu muzeów i dziedzictwa kulturowego na Ukrainie.

Po uprzednim zapewnieniu własnego bezpieczeństwa, ICOM zaleca wszystkim swoim członkom przywołanie obowiązków zawodowych wynikających z Kodeksu Etyki ICOM dla Muzeów w zakresie ochrony, utrzymania i promowania dziedzictwa oraz zapewnienia ochrony dla swoich muzeów i kolekcji przed wszelkimi rodzajami ryzyka, w tym w przypadku konfliktów. Ponadto ICOM informuje wszystkie zainteresowane strony, że istnieje wiele bezpłatnych i dostępnych narzędzi online, które mogą pomóc w sytuacjach kryzysowych takich jak ta, w tym między innymi: Muzea ICOM i UNESCO Bezpieczeństwo i gotowość na wypadek katastrof w prowadzeniu muzeum: ICOM and UNESCO Museums Security and Disaster Preparedness in Running a Museum: Practice Handbook, ICCROM First Aid to Cultural Heritage in Times of Crisis – Toolkit oraz UNESCO and ICCROM Endangered heritage: emergency evacuation of heritage collections.

Wreszcie, poza bezpośrednim obszarem konfliktu, kryzys ten będzie okazją dla pozbawionych skrupułów jednostek do czerpania korzyści z zagrożeń dla dziedzictwa. ICOM ostrzega wszystkie zainteresowane strony, aby zwracały uwagę na potencjalny wzrost przemytu dóbr kultury pochodzących z regionu, a ICOM przypomina wszystkim rządom krajowym w regionie o ich międzynarodowych zobowiązaniach prawnych do ochrony ruchomego dziedzictwa kulturowego na mocy Konwencji UNESCO z 1970 r.  dotyczącej środków zmierzających do zakazu i zapobiegania nielegalnemu przywozowi, wywozowi i przenoszeniu własności dóbr kultury oraz Konwencji UNIDROIT w sprawie skradzionych lub nielegalnie wywiezionych dóbr kultury z 1995 r., nie wspominając o innych międzynarodowych konwencjach dotyczących ochrony wspólnego dziedzictwa kulturowego humanistyki.

ICOM ściśle współpracuje ze swoimi międzynarodowymi partnerami i interesariuszami w regionie i monitoruje rozwój sytuacji. ICOM będzie nadal oferować wszelkie możliwe wsparcie, aby złagodzić wszelkie potencjalne zagrożenia, przed którymi może stanąć dziedzictwo Ukrainy w nadchodzących niepewnych dniach i tygodniach.

Źródło:

https://icom.museum/en/news/statement-russia-invasion-into-ukraine/